هدف از دریافت گواهینامه ایزو 9001 ، این است که بگوییم مساجد هم مانند هر سازمان دیگر، نیاز به هدف‌گذاری، برنامه‌ریزی بلندمدت و کوتاه مدت، الگوی مدون نظم و پاکیزگی و کوشش برای اجرای مناسب آن‌ها دارند. 

مسجد خاتم‌الانبیاء(ص)، شهرستان رشت به عنوان اولین مسجد در ایران و جهان، گواهینامه مدیریت کیفیت را دریافت کرد.
                   
امام جماعت این مسجد، پس از دو سال کار مداوم و طی یک همکاری تیمی مرکب از هیئت امناء، گروه برنامه‌ریزی و گروه ایزو، توانست در تیرماه سال جاری به عنوان اولین مسجد در دنیا، گواهینامه مدیریت کیفیت ISO 9001 را دریافت نماید.

دریافت گواهینامه فوق به معنای آن است که فرآیندهای گوناگون جاری در مسجد خاتم‌الانبیاء(ص)، توسط یک سازمان بی‌طرف و ناظر ــ شرکت توف نورد ــ مورد بررسی کامل قرار گرفته و کیفیت بالای امور در حال انجام، مورد تایید واقع شده است.

در همین راستا حجت‌الاسلام والمسلین سیدعبدالباقی اسحاقی امام جماعت مسجد خاتم‌الانبیاء و مدیر مسئول هفته‌نامه اصلاح در گفت‌وگو با مرکز خبر حوزه، نحوه انتخاب این مسجد و نیز عملکرد مثبت آن را تشریح کرد.

هدف از دریافت گواهینامه ایزو چیست؟

هدف از دریافت گواهینامه ایزو 9001 ، این است که بگوییم مساجد هم مانند هر سازمان دیگر، نیاز به هدف‌گذاری، برنامه‌ریزی بلندمدت و کوتاه مدت، الگوی مدون نظم و پاکیزگی و کوشش برای اجرای مناسب آن‌ها دارند. تنها در این صورت است که می‌توانیم مساجد را روز به روز آبادتر و آراسته‌تر ببینیم. مسجدی که مردم و مسئولین آن را یک مکان بسیار منضبط و پاکیزه دانسته و به خود اجازه ندهند که آن را به عنوان خوابگاه مسافران بین شهری، معرفی کنند.

مسجد، جایگاهی است که نوجوانان و جوانان می‌توانند از آن، درس نظم، هدفداری در زندگی و داشتن برنامه‌ریزی قبلی در کارها، بیاموزند.

به نظر شما دریافت گواهینامه ایزو ، یک رفتار غربی نیست؟

خیر، به هیچ وجه. اینکه گفته شود این گواهینامه از جامعه غربی گرفته شده و یک رفتار غربی محسوب می‌شود، سخنی نادرست است. زیرا یک مسلمان زیرک به شایستگی می‌داند که مطالب مورد نیازش را باید خوب یاد بگیرد، حتی اگر از انسان‌های غیرمسلمان باشد.

ایزو، ریشه‌ای اسلامی دارد هر چند که خیلی‌ها نخواهند به آن اعتراف نمایند. چون اسلام، دین نظم و رعایت مقررات است، ما مسلمانان روزی شروع کننده این سیستم بودیم، اما بر اثر سستی‌هایی که در طول تاریخ به وقوع پیوست، دیگران آن را به شکلی نظام‌مند، مطرح کرده و اجرا نمودند.

اینک نوبت ماست که دوباره به جایگاه اصلی خود بازگشته و رهبری مدیریت در جهان و تعیین الگوهای پایه‌ای را به دست گیریم.

مسجد خاتم‌الانبیاء(ص)، با دریافت گواهینامه مدیریت کیفیت، تلاش کرد تا به جهان اعلام کند که مساجد، در نظم و رفتار سازمانی پیشگام بوده و به دنبال تاملی تازه در چگونگی تغییر نگاه نسبت به « رفتار مسجدی » می‌باشند.

به دلیل وجود این تعاریف و ملاک‌ها است که متوجه می‌شویم چه کسانی می‌توانند عهده‌دار چنین مسئولیت بزرگ و دشواری باشند. زیرا مسجد، خانه خداوند است و بالاتر از آن وجود ندارد. بنابراین نمی‌شود از هر کسی و شیوه‌ای، برای اداره آن استفاده کرد.

فایده ایزو برای مسجد چیست؟

مساجد باید دارای سازماندهی و نظم باشند و این هدف باید تحت یک برنامه دقیق انجام شود.

ایزو، چنین برنامه‌ای را در اختیار ما می‌گذارد. زیرا مسجد، جایگاه ارتباط بندگان با پروردگار متعال است و این خانه باید به شایسته‌ترین روش‌ها اداره شود و از بالاترین میزان احترام در چشم مردم و مسئولین، برخوردار باشد.

مسئولین و مردم باید بدانند مساجد دارای نظم و ترتیب هستند. متاسفانه در کشور ما، وقتی حرف از دین و مسایل مرتبط به میان می‌آید، همگی خود را صاحب نظر دانسته و هر چه دلشان خواست بر زبان می‌آورند. در حالی که اداره مسجد، یک تخصص است که تا به امروز، مورد توجه واقع نشده است.

این گواهینامه به کدام فعالیت مسجد تعلق گرفته است؟

گواهی‌نامه یاد شده، به مدیریت موفق مسجد تعلق گرفته است، به عبارت بهتر، اشخاص فعال در مسجد خاتم‌الانبیاء(ص)، توانسته‌اند یک استاندارد صحیح و موفق را در این فضا ایجاد کنند تا علاوه بر حفظ قداست مسجد، نمازگزاران محترم و مشتریان دیگر در کمال آرامش، به عبادت و کسب فیوضات معنوی بپردازند.

به عقیده ما، دریافت گواهینامه ایزو، وابستگی به غرب و غرب‌گرایی نیست، بلکه تلاش برای معرفی رسمی مسجد، به عنوان یک مرکز دارای نظام پویا و قانونمند، به جهانیان است.

آیا مسجد خاتم‌الانبیاء(ص)، اولین دارنده‌ی گواهینامه ایزو در ایران و جهان است؟
بله. با توجه به جستجو و تحقیق گسترده در اینترنت، این مسجد، اولین دارنده‌ی گواهینامه ایزو در ایران و جهان است. نکته جالب این که تمام ملاک‌های ایزو پیرامون مدیریت کیفیت مساجد، برای اولین بار توسط مسجد خاتم‌الانبیاء(ص)، تعریف شده و هیچگونه سابقه غربی ندارد.

مسجد خاتم‌الانبیاء(ص) دارای چه مدیریتی است که این‌گونه انتخاب شده است؟

از سال‌ها پیش، کار تیمی و گروهی را الگوی فعالیت قرار دادیم و برای خود، آینده‌ی کوتاه مدت و بلند مدت در نظر گرفت و پس از هر کار بزرگی که صورت پذیرفت با انتشار بیلان کاری به مردم، احترام خود را به جامعه نشان دادیم.

در بحث مدیریت کیفیت نیز مسجد توانست پس از دو سال تلاش، ملاک‌های موفقیت خود را به استاندارد جهانی(نه غربی) معرفی نماید و این امید را در دل‌ها زنده گردانید که مساجد دیگر هم از این ملاک‌های کاملا بومی شده، برای تعالی و موفقیت روز افزون این اماکن مقدس بهره گیرند.

طبق روایات اسلامی، حضرت احدیت، انسان‌هایی را دوست دارد که در راه او تلاش نموده و سبب آبادانی خانه‌اش شوند. مدیریت مسجد، بنا بر این اعتقادات، وظیفه خود دانست تا تفکراتی را که پیشتر به اجرا در آورده، به وسیله سیستم ایزو کامل کرده و خانه خدا را با عظمتی که شایسته‌ی آن است، معرفی کند تا همگان جایگاه مسجد را بهتر درک کرده و برای آبادانی آن، با نیرویی مضاعف تلاش نمایند.

چه تفاوتی میان ایزوی مسجد و ایزوی ادارات وجود دارد؟

در نگاه ابتدایی، هر دو یکسان به نظر می‌رسند. اما با دید دقیق، معلوم می‌شود تفاوت عمیقی میان این دو، وجود دارد. زیرا تمامی ملاک‌های دیده شده در ایزوی مسجد، برای اولین بار تدوین و عملیاتی گشته و تیم مدیریت آن خود را مکلف به پیاده سازی و رعایت اصول ایزو می‌دانند. ولی در ادارات، تنها از مدل خارجی، اقتباس و پیروی شده که آن هم اکثرا به طور صحیح اجرا نمی‌گردد یا بعد از دریافت گواهینامه ایزو، به دست فراموشی سپرده می‌شود تا چند روز قبل از بازرسی بعدی که مجددا فعالیت‌ها، آغاز می‌گردد.

ایزو، چیزی جز رفتار مسلمانی نیست که اگر درست اجرا گردد سبب آرامش و خشنودی هر چه بیشتر مردم مسلمان خواهد بود. دین مقدس اسلام، به عمل نیاز دارد نه حرف و ادعا مسلمان واقعی، کسی است که از هر فرصتی برای موفقیت و پیشرفت صحیح، استفاده کند.